جرایم قابل گذشت و جرایم غیرقابل گذشت و آشنایی کامل با آنها

گروه وکلای فروکیل در ذیل این مقاله سعی در توضیح جرم و انواع آن که به جرایم قابل گذشت و جرایم غیرقابل گذشت تقسیم می‌شود  دارد. و ابتدای کار باید بررسی کرد که اصلاً جرم چیست؟ چه اقداماتی در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده و جرایم قابل گذشت و در مقابل آن جرایم غیر قابل گذشت جرایمی هستند چه آثار و تبعاتی دارند. و گذشته شاکی چه تاثیری روی این جرایم خواهد داشت  برای دریافت پاسخ سوالات تان پیشنهاد می دهیم با مشاوره حقوقی رایگان ما تماس بگیرید و یا مقاله زیر را مطالعه نمایید.

جرم چیست؟

طبق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی جرم در واقع در تعریف قانونی آن به هر عملی اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده می‌گویند زمانی که افراد چه به صورت مباشرت و یا چه به مشارکت و چه به صورت معاونت اقداماتی که خلاف نظم عمومی جامعه هستند و در قانون برای آن جرم انگاری شده را مرتکب می‌شوند اصولاً با آنها عناوینی تحت عنوان متهم یا محکوم یا مجرم می‌گویند و برای آنها مجازات تعیین می‌شود.

جرم قابل گذشت چیست؟

جرایم قابل گذشت به جرایمی می‌گویند که گذشت و خواست شاکی یا همان بزه دیده در آنها تاثیرگذار است و باعث توقف تعقیب و یا حتی در مواردی عدم تعقیب متهم خواهد شد این گذشت می‌تواند باعث عدم تعقیب و یا حتی عدم اجرای مجازات شود.

جرایم غیر قابل گذشت چیست؟

نقطه مقابل جرایم قابل گذشت جرایم غیر قابل گذشت هستند که گذشت شاکی در تعقیب یا عدم اجرای مجازات محکوم و متهم تاثیری ندارد. در این جرایم گذشته شاکی می‌تواند در میزان تخفیف و استفاده از سایر نهادهای ارفاقی به حال متهم و محکوم تاثیر بگذارد.

چه جرایم قابل گذشت هستند؟

• جرایم تعزیری قابل گذشت عبارت اند از:
• جرایم تعزیری که مستوجب دیه می‌شوند
• حد قذف
• حد سرقت
• تحصیل سند یا نوشته با سو استفاده از ضعف نفس اشخاص
• توهین به افراد
• امتناع از دادن طفل سپرده شده
• رها کردن طفلیا شخصی که قادر به محافظت از خود نیست در محل خالی از سکنه
• ترک انفاق زوجه و افراد واجب النفقه
• افشای اسرار حرفه‌ای
• تهدید
• تحریق اشیا منقول
• تخریب عمدی اشیای منقول و غیرمنقول
• کشتن مسموم کردن تلف یا ناقص کردن عمدی و بدون ضرورت حیوان حلال گوشت دیگری یا حیواناتی که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده است.
• سوزاندن یا اتلاف عمدی اسناد تجاری و غیرتجاری ۱۶.غیردولتی
• چراندن محصول دیگری تخریب باغ و محصول دیگری
• قطع یا از بین بردن اصل نخل خرما بدون مجوز قانونی
• تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق
• تصرف ملک غیر به قهر و غلبه
• افترا
• نشر اکاذیب
• افترای عملی
• هجو
• جرایمی که به موجب قانون خاص قابل گذشتند

علت قابل گذشت بودن جرایم قابل گذشت چیست؟

علت اینکه برخی جرایم قابل گذشت و برخی غیرقابل گذشت هستند جنبه عمومی و حق الناس جرایم می‌باشد یک سری جرایم که در پاراگراف‌ های قبل از آنها نام برده شد جرایمی هستند که جنبه حق الناس آنها بسیار بالاتر از جنبه حق اللهی عمومی آنها می‌باشد. این جریان قابل گذشت هستند یعنی با گذشت شاکی تعقیب موقوف می‌شود و حتی با شکایت شاکی تعقیب این جرایم آغاز می‌شود و تا شاکی شکایت نکند دولت حق پیگیری نخواهد داشت. و حتی اجرای مجازات هم نیاز به درخواست شاکی دارد در مقابل این جرایم ،جرایم غیرقابل گذشت وجود دارد که ماموران و ضابطان حتی بدون شکایت شاکی خصوصی این جریان و مجرمان را تعقیب کرده و پرونده‌ شان را پیگیری کرده و مجازات شان را اجرا می‌کنند و رضایت شاکی می‌تواند در تخفیف و سایر نهادهای ارفاقی به حال متهم تاثیرگذار باشد.

شرایط گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت چیست؟

گذشت شاکی باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد تا گذشت مفید و تاثیرگذار باشد.

• گذشت شاکی باید صریح و واضح باشد و قصد شاکی مبنی بر گذشت را نشان دهد.
• گذشت از جرم قابل گذشت نباید مشروط باشد گذشت مشروط پذیرفته نمی‌شود یعنی بابت گذشت نباید شرط گذاشته شود.
• گذشت می‌تواند شفایی باشد گذشت شفایی در صورت مجلس نوشته می‌شود و به امضای اثر انگشت گذشت کننده می‌رسد.
• گذشت می‌تواند کتبی باشد این گذشت کتبی هم می‌تواند رسمی یا غیر رسمی باشد یعنی در دفاتر اسناد رسمی و یا در کلانتری و نزد مامور کلانتری باشد.

آیا امکان رجوع از گذشت در جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت هست؟

طبق ماده ۱۰۱ قانون مجازات اسلامی عدول از گذشت مسموع نبوده و شاکی در صورت گذشت از حق و حقوق خود در هر مرحله‌ای از جلسه رسیدگی و یا اجرا دیگر قادر به عدول و بازگشت نمی‌باشد.  بنابراین طبق متن ماده قانون مجازات شاکی اگر در طی مراحل یک دعوای خصوصی و قابل گذشت از مجرم گذشت کند و به صورت سریع او را ببخشد در صورتی که از این اقدام خود پشیمان شود دیگر راه به جایی نخواهد برد البته نکته ‌ای که وجود دارد این است که اگر شاکی قبل از طرح دعوای کیفری در محاکم رضایت خود را به متشاکی اعلام کند حق شکایت کیفری از او سلب می‌شود.

گذشت شاکی در جریان قابل گذشت و غیر قابل گذشت چه مدت اعتبار دارد؟

علی الاصول امکان گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت همواره در طی تمام مراحل دادرسی وجود دارد و در هر زمانی شاکی گذشت نماید پرونده بسته شده و متشاکی منع تعقیب خواهد شد.

تکلیف گذشت بعد از فوت شاکی چه می‌شود؟

در صورت فوت شاکی وراث او می‌تواند گذشت کرده یا شکایت را ادامه دهند اگر قرار بر گذشت باشد همه وراث باید به اتفاق گذشت کنند چنانچه تعدادی از ورثه گذشت کنند و تعداد گذشت نکنند و خواهان مجازات مجرم باشند حق مجازات همچنان محفوظ می‌ماند و گذشت بقیه تاثیری نخواهد داشت.

فروکیل و جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت:

گروه وکلای فروکیل با استفاده از وکلای کیفری و متخصص در امور کیفری شما را در مراحل دادرسی کمک خواهد کرد برای ارتباط با گروه وکلای فروکیل شما می‌ توانید به آدرس ما در فردیس، قریشی شمالی نبش خیابان بیست و نهم برج آوین سنتر طبقه ۵ واحد ۵۰۲ تشریف بیاورید یا به صورت تلفنی با شماره گیری تلفن ۰۹۴۲۶۰۰۱۲۰۲ با وکیل کیفری مشاوره تلفنی داشته باشید.

خلاصه مطلب: جرایم به دو نوع جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت تقسیم می‌شوند. جرایم قابل گذشت جرایمی هستند که رضایت شاکی در تغییر و پیگیری و حتی اجرای حکم آنها تاثیرگذار است و با رضایت شاکی منع تعقیب خواهد خورد و متشاکی مجازات نخواهد شد. در مقابل جرایم غیرقابل گذشت حتی در صورت گذشت شاکی تاثیر در عدم مجازات متهم یا محکوم نخواهد داشت بلکه فقط در عوامل مخففه مجازات و تخفیف مجازات می‌تواند تاثیرگذار باشد.